Nieuws
Groningen De nieuwe IC afdeling van het UMCG: Ontwerp vanuit visie op samenwerking, flexibiliteit & efficiency
Inhoud:

    Auteur(s):

    1Peter van der Voort, 2Milee Herweijer, 1Reinder Meerveld

     

    1 Afdeling Intensive Care, UMCGroningen, Groningen Universiteit, Groningen

    2Wiegerinck Architecten, Arnhem

    Nieuws

    Groningen De nieuwe IC afdeling van het UMCG: Ontwerp vanuit visie op samenwerking, flexibiliteit & efficiency

    Visie

    Het ontwerp van een nieuwe Intensive Care-afdeling moet de visie uitdragen van de afdeling en het ziekenhuis. Deze visie houdt rekening met ontwikkelingen die de komende decennia verwacht worden.

    Zo heeft het UMCG een nieuwe IC-afdeling laten ontwerpen die tegemoet komt aan het integraal samenwerken van de units binnen de IC, ook al bevinden die zich op drie niveaus boven elkaar. Gezamenlijke ruimtes, visuele verbindingen en een wenteltrapverbinding zijn hiervan onderdelen. Daarmee kan flexibel worden ingespeeld op capaciteitswisselingen. De afdelingen zijn in verschillende cohorten op te delen in geval van infectieuze problematiek. Er is bijzondere aandacht voor het welbevinden van zowel de patiënt als de medewerkers.

    Eisen

    Een moderne IC-afdeling hoort te kunnen inspelen op toenemende complexiteit van zorg, op wisselende capaciteit (pandemie) en op de behoefte van medewerkers om eigen regie en zeggenschap te hebben. In het ontwerp is zoveel mogelijk rekening gehouden met waardevolle functionele handreikingen vanuit Evidence-Based Design dat zich in gelijke mate richt op patiënten (kwaliteit van zorg en van leven) enmedewerkers (efficiënt werken met plezier).

    Patiënt centraal

    Op de IC draait alles om de patiënt, diens gezondheid en herstel van kwaliteit van leven. De patiëntveiligheid en de uitwisselbaarheid wordt bevordert door de drie identieke IC niveaus met uitsluitend éénpersoons patiëntenkamers. Via een decentrale verpleegpost is er voortdurend zicht op de patiënt en de vitale parameters. Daarnaast geven de centraal gelegen verpleegposten op de hoeken van elke gang optimaal overzicht. De afdeling heeft veel glas, zodat de zorgprofessionals visueel verbonden zijn en samenwerking wordt gestimuleerd.

    In het ontwerp is in pandemische paraatheid voorzien met een aantal sluiskamers en mogelijkheid tot opschalen en afschalen van cohorten op de IC. Op elke verdieping is zowel bouwkundige als installatietechnische splitsing in cohorten mogelijk. Bovendien kan de standaard verpleegafdeling op de vierde verdieping worden opgeschaald tot een volwaardige IC-afdeling.

    Voor de eigen regie van de patiënt komen er audiovisuele middelen en een computerscherm in de kamer. Voor iedere patiënt is een reactiverende stoel beschikbaar en een tillift voor mobilisatie.

    Iedere patiëntenkamer heeft daglicht voor een goed dag-nachtritme. De pendels zijn buiten het zicht van de patiënt geplaatst. Het werkmeubel voor de verpleging oogt als een buffetkast zodat de patiënt de directe omgeving minder ‘medisch’ ervaart. Het plafond is bewust vrijgehouden van installatiecomponenten en als een naadloos vlak vormgegeven zodat een patiënt rustig bij bewustzijn kan komen.

    Het lichtplan voorziet veel licht voor behandelingen maar kan gedimd kan worden voor een aangename sfeer. Het interieur is opgebouwd uit rustige warme en natuurlijke materialen. De inrichting van de IC-kamers is vooraf getest met zorgprofessionals in een mock-up.

    Een ‘stille’ IC-afdeling die rust en herstel bevordert wordt gecreëerd door alle alarmen en signalen via een zorgtelefoon te leiden.

    Familie centraal

    Een IC-afdeling behoort tot één van de meest traumatische afdelingen van een ziekenhuis. Het verblijven van familie op de kamer is belangrijk als angstreductie en de familie voelt zich zo meer betrokken. Voor opvang en verblijf is er een riant familiecentrum waar familie buiten alle hectiek rustig kan verblijven in de gemeenschappelijke lounge of in één van de luxueuze familiekamers die ook mogelijkheid bieden tot overnachtingen. Daarnaast zijn op de afdeling aparte kamers voor familieopvang tijdens medische handelingen of voor een kort gesprek.

    Medewerker centraal

    Goed gefaciliteerd personeel doet haar werk goed en levert betere zorg. Daarom zijn de looplijnen kort en de werkruimten aangenaam. Het ontwerp stimuleert samenwerking binnen teams, tussen niveaus en binnen het UMCG. Een prachtige vide vormt het hart en verbindt de drie IC-niveaus met elkaar via een aantrekkelijke houten wenteltrap. Hier omheen liggen alle werkruimten en de multidisciplinaire overlegruimten (MDO) met audiovisuele verbindingen om online te werken en te verbinden met regio. De middelste verdieping huisvest een gezamenlijke pauzeruimte; ontmoeting in het hart! Aansluitend aan de IC zijn gebieden voor ontspanning zodat personeel even ‘off-stage’ kan zijn of informeel kennis kan uitwisselen. In slaapfauteuils kan personeel uitrusten. De werk- en pauzeruimten hebben in het interieurontwerp extra aandacht gekregen om uitdrukking te geven aan de waardering voor de professionals.

    In het midden van elk niveau ligt het ‘motorblok’ met alle ondersteunende ruimten: laboratorium, medicatieruimte en opslag met één centrale gang. Dit motorblok heeft aan de buitenzijde een wand van kasten zodat vaak gebruikte benodigdheden onder handbereik zijn. De korte loopafstanden verbeteren de efficiency en werkbeleving.

    Elke patiëntenkamer heeft een kast met dagvoorraad zodat het verpleegkundig werk grotendeels in de patiëntenkamer kan worden verricht. Door aandacht voor ergonomie en arbeidsomstandigheden is de verwachting dat deze goed ontworpen werkomgeving bijdraagt aan verminderde uitval van staf.

    Van de patiëntenkamer tot de familielounge, van de pauzeruimte tot de vide, overal is in het ontwerp aandacht gegeven aan de sociale omgeving waarin medewerkers elkaar kunnen treffen en steunen in deze toch vaak stressvolle omgeving. Patiënt en medewerker: beiden centraal in het ontwerp.

    [figuur 1 als binnencover Dossier UMCG]
    De vide verbindt drie niveaus met elkaar en vormt het hart van de IC-afdeling

    [Figuur 2]
    Een decentrale verpleegpost met twee werkplekken tussen twee patiëntenkamers

    Figuur 3]
    Het centraal gelegen ‘motorblok’ is gestandaardiseerd op de drie niveaus en herbergt alle overleg- en werkruimten (groen) en ondersteunende ruimten (oranje) zodat alles voor personeel onder handbereik is

     

    Referenties

    Beeld: Wiegerinck Architecten, Arnhem