de intensivist

Kerst 2022 zal ons nog lang bijblijven. Het was een dag waarop ik, als jonge klare intensivist, meer dan eens het belang zag van simulatietrainingen. Trainingen die ons als team, artsen en verpleegkundigen, onder andere voorbereiden op uitzonderlijke situaties. Deze kerstochtend werden we gevraagd om te helpen bij de opvang van een 12 weken oud kind van 4kg met respiratoire insufficiëntie.

De intensivist

Na het belletje van de SEH wordt de wens naar cafeïne vervangen door een shot adrenaline. In sneltreinvaart speel ik de trainingen met zuigelingen in mijn hoofd af terwijl ik naar de SEH loop. Als internist-intensivist in een perifeer ziekenhuis ben ik blij dat ik drie maanden PICU-stage heb gedaan als fellow. Belangrijke do’s & don’ts passeren de revue: ‘Denk aan de aangepaste vitals’, ‘deoxygenatie bij intubatie mag (en gebeurt snel), maar bradycardie is ernstig’, ‘tube-je 3 met of zonder cuff?’, ‘voorkom te allen tijde een volwassen bolus vocht, check alle medicatie 3 keer’. Ik pak de CoPE-app er bij om de normaalwaarden en doseringen medicatie op te zoeken.

Applicatie CoPE met adviezen voor de acute opvang bij kinderen (screenshot) - verkrijgbaar in Google Play Store en Apple App Store.

Wij zijn er bijna, ik denk opeens: ‘4kg na 12 weken, is dat niet heel weinig?’ Mijn jongste was al 4,5kg toen hij ter wereld kwam.

Laatste bocht; weer terug naar de realiteit als ik binnenloop. Ik zie de anesthesist ook net binnenlopen, toch een enorme opluchting voor mij als internist-intensivist. In mijn ooghoek zie ik de IC-verpleegkundige met de kinderbeademingsmachine. Toeval of niet, twee weken geleden heb ik met deze verpleegkundige een Crew Resource Management (CRM)-simulatietraining gevolgd waarbij we een respiratoir insufficiënt kindje opvingen. Nu weet ik dat ik de verantwoordelijkheid voor de beademingsapparatuur met hem veilig kan delen. Met een knikje naar elkaar ontzorgt hij ons en wordt de Optiflow volledig klaar gemaakt. Dit geeft ons als artsen de ruimte om te focussen en een plan te maken. Met de Optiflow winnen we de tijd en rust om de niet af te wenden intubatie op de IC te organiseren voor deze zuigeling met een ernstige bronchitis. Terwijl de anesthesist en kinderarts op de SEH blijven, maak ik met de IC-verpleegkundige en de anesthesiemedewerker alles klaar op de opnamekamer. Dan komt de zuigeling over, toch een vreemd gezicht in zo’n bed voor volwassenen op je IC. Wat dan volgt, is een strakke CRM-voorbereiding waarbij iedereen zich voorstelt en zijn taak uitspreekt, al het materiaal wordt gecheckt en het plan met what if’s wordt besproken. Dit geeft rust en wordt gevolgd door een geconcentreerde stilte. Sedatie en verslapping gegeven, geen weg meer terug. Oxygenatie met Optiflow en kap aanvankelijk nog 88%, maar dan bij intubatie eerst langzaam naar 70% en vervolgens sneller richting de 50%. Dan de verlossende woorden: tube in, A gezekerd. Drie keer capno en balloneren, de bradycardie blijft uit terwijl de oxygenatie bijtrekt. Een opluchting in de gehele kamer. De kinderarts, IC-verpleegkundige en ik stellen de beademing in. En dan besef ik ‘wat heb ik eigenlijk nu gedaan, behalve wat overzicht houden?’ Tijdens de debriefing wordt me duidelijk dat mijn helikopterview werd gewaardeerd en ook verlangd. Door verantwoordelijkheden uit te besteden kregen alle teamleden de kans om te focussen. Dit gaf voldoening en verhoogde de kwaliteit van handelen. Een belangrijke les.

De IC- verpleegkundige

De oudste van dienst belt dat er een kindje van 12 weken respiratoir in nood is op de SEH. Hier heb ik weinig ervaring mee, ik denk terug aan de CRM-training die we pas samen met de kinderafdeling hebben gehad. De vraag aan mij is om te assisteren en de beademingsmachine op te bouwen. Het opbouwen van de machine en de juiste slangen kan ik, maar verder… een kind heb ik wel thuis, maar nog nooit zo ziek verpleegd, laat staan zo’n kleintje.

Op de SEH verbaas ik me over de kwetsbaarheid van dit kleine kindje, ik merk dat iedereen op de kamer alert is en zie dat er goed gekapt wordt. Ik maak de beademingsmachine gereed voor Optiflow: check, check dubbelcheck; precies zoals tijdens de laatste training. Hoe veel zieker moet ze nog worden? Ik voel de spanning, moeten we haar niet nu intuberen? Op dat moment lopen de anesthesist en intensivist binnen en wordt in overleg besloten om te gaan intuberen op de opnamekamer van de IC, voor mij een bekendere plek.

Ik ga naar de IC om samen met een collega en de intensivist alles voor te bereiden voor intubatie. ‘Heb jij hier ervaring mee’, vraag ik? Het antwoord is hetzelfde als dat van mij, we zijn hier allebei niet ervaren in. Gelukkig weten we wat we aan elkaar hebben en vertrouwen erop dat we onze taak goed volbrengen. De doseringen worden op het whiteboard geschreven, gedubbelcheckt, gerekend, PICU geconsulteerd en nog een keer gedubbelcheckt. Dan komt het kindje en ben ik blij om te zien dat we volgens de principes van CRM voorbereiden. Het is fantastisch om te zien als CRM-trainer hoe jaren van CRM-trainingen hier tot rust en focus leiden bij een team dat nog nooit samen heeft getraind. Hier word ik blij van. Er is een gecontroleerde situatie, waarbij ik de verantwoordelijkheid krijg voor het assisteren van de anesthesist. De medicatie wordt toegediend, de saturatie dipt behoorlijk maar gelukkig zit de tube er snel in. Met tevredenheid neem ik deel aan de debriefing, waarbij iedereen de ruimte voelt om aanvullingen te geven wat goed en minder goed ging. Ik krijg de verantwoordelijkheid over de patiënt, beademingsmachine en grenzen waarin ik mag acteren. Dan stapt de PICU binnen om het kindje naar Maastricht te brengen. Ondanks dat dit verhaal erg dichtbij mijn eigen thuissituatie komt en ik ervaring mis met dergelijke casuïstiek, merkte ik dat je binnen een team goed kan presteren als je je gesteund voelt door het hele team ook al bestaat dat uit collega’s met wie je niet eerder hebt gewerkt. Wat de uitkomst dan ook mag zijn, de gedegen voorbereiding en uitvoering met het hele team geven dan een goed gevoel en werkplezier.

Debrief

Zo’n uitzonderlijke casus komt met toeval op je bord. Kerstochtend 2022 leerde ons de kracht van (CRM-)trainingen en het durven vertrouwen op je team en jezelf.