de intensivist

Matijs van Meurs werd op 1 januari 2024 benoemd tot hoogleraar Translationele Intensive Care Geneeskunde aan de Rijksuniversiteit Groningen/Universitair Medisch Centrum Groningen. Hij is anesthesioloog-intensivist en onderzoekt mechanismes van long- en nierfalen. Daarin slaat hij een brug tussen basaal onderzoek in het laboratorium en studies met IC-patiënten. De Intensivist stelde hem vijf vragen:

Hoe ga jij met je leerstoel de IC-geneeskunde verder brengen?

‘De IC-geneeskunde zit vol met heterogene syndromen waarvoor geen specifieke behandeling is. Daar wil ik verandering in brengen. We moeten deze aandoeningen beter begrijpen en, idealiter, terugbrengen naar ziektes met specifieke oorzaken en daarmee behandelingen. Kijk bijvoorbeeld naar de ontwikkelingen in het reuma-veld. Daar is inmiddels een breed scala van medicijnen beschikbaar die het lot van patiënten met reumatoïde artritis totaal veranderd hebben.’

Wie is je grote voorbeeld?

‘Twee Engelse intensivisten: Mervyn Singer en Julian Bion. Singer heeft een originele tegendraadse blik, hij denkt buiten de gebaande paden. Zo vertelde hij eens op een congres dat multi-orgaanfalen wellicht een protectief mechanisme is. Bion’s motto is: “ICU is about doing simple things well”. Hij slaat de spijker op zijn kop, we moeten vooral goed op onze patiënten passen.’

Waarom ben je dit gaan doen?

‘Ik ben erg nieuwsgierig én snel verveeld. Vanwege het laatste past het vak intensivist zo goed bij me. Het gaat altijd om acute, belangrijke problemen en je moet snel denken en beslissen. Mijn nieuwsgierigheid kan ik uiteraard botvieren in het onderzoek. Daarbij biedt translationeel onderzoek heel veel vrijheidsgraden. Kijk, bij klinisch therapeutisch onderzoek is er een gerede kans dat je de patiënt niet helpt, of zelfs schade berokkent. Daarom zijn de onderzoeksmogelijkheden relatief beperkt. Bij laboratoriumonderzoek op bloed of weefsel van IC-patiënten kan vrijwel alles. En, als ik vandaag een experiment met bloedvatwandcellen verzin, kan ik dat bij wijze van spreken volgende week uitvoeren. Instant satisfaction! Dat verveelt nooit.’

Waar ben je het meest trots op?

‘Dat ik het translationeel IC-onderzoek in Groningen mede vorm heb gegeven. We hebben nu echt een mooie groep mensen bij elkaar, en die wordt steeds groter. Ik hoop dat we samen manieren kunnen vinden om orgaanfalen te verminderen en de zorg voor IC-patiënten te verbeteren.’

Wat is je tip voor de beginnend intensivist met onderzoeksambities?

‘Kies een onderwerp dat je echt interessant vindt, waar je energie van krijgt. En houd vol, ook als anderen jouw onderzoek niet zo relevant vinden. Als je doet wat iedereen al doet, dan kun je wellicht een paar mooie artikelen schrijven, maar heb je dan echt wat geleerd? Ik denk het niet.’