de intensivist

De stad Amsterdam heeft een rijke historie; zeevaarders, handel, kooplieden, schilders, maar ook een bloeiende academische zorg. Deze historie ligt besloten in het gloednieuwe logo van het Amsterdam UMC. Het logo verbeeldt een tulp, die verwijst naar ‘De anatomische les van dr. Nicolaes Tulp’ uit 1632, een van Rembrandts imposantste groepsportretten waarbij een geëxecuteerde delinquent gebruikt werd voor de snijles van dr. Tulp.

De anatomische les wordt nog ieder jaar gehouden, nu in het Concertgebouw – overigens zonder geëxecuteerde delinquent  – en laat zien hoe opleiden, ondernemen en pionieren in het DNA van Amsterdam en dus ook van de afdeling Intensive Care (IC) Volwassenen zit. Bijvoorbeeld het transport van kritiek zieke patiënten binnen Nederland met de eerste mobiele intensive care unit. Of het pionierswerk van Anna Reynvaan uit 1883 dat nationaal en internationaal de basis vormt voor de verpleegkundige zorg. Het is dan ook niet onverwacht dat de eerste hoogleraar IC Geneeskunde met een verpleegkundige achtergrond een feit is. Professor Frederique Paulus hield haar inaugurele rede op 4 april voor haar leerstoel getiteld ‘Kwaliteit van Intensive Care-zorg, in het bijzonder voor de invasief beademde patiënt’. Het streven binnen de afdeling IC Volwassenen van Amsterdam UMC is om altijd iemand met een verpleegkundige achtergrond in een pre-promotietraject of promotietraject te hebben. Zo is er een succesvolle lijn ontstaan van onderzoekers met een verpleegkundige achtergrond. Onderzoek dat bijdraagt aan vormgeving van internationale richtlijnen hoe we intensieve zorg het beste kunnen doen en met publicaties in toonaangevende tijdschriften zoals Lancet, JAMA en Intensive Care Medicine.

Het pionierswerk zit hem ook in het onderzoek in bredere zin. Heden ten dage gaat het om nieuwe technieken zoals het toepassen van machine learning. Hoe veelbelovend de techniek ook is, er zijn nog maar spaarzaam modellen die hebben laten zien dat de patiënt er beter van wordt dan wel het gezondheidszorgsysteem efficiënter. Het is belangrijk dat dit eerst wordt aangetoond voor brede toepassing in de patiëntenzorg. Een ander voorbeeld van pionierswerk is het oplossen van vastgelopen behandelstrategieën in het veld van ARDS middels studies op basis van endo- en fenotypering, onder andere met behulp van echografie. In plaats van een one size fits all-benadering passen we een gepersonaliseerde behandelstrategie toe. Om daartoe te komen is het essentieel om een translationele onderzoeksbenadering te hebben. De IC van Amsterdam UMC heeft hier al vroeg op in gezet en het is daarom ook dat er naast de klinische onderzoekslijnen basale onderzoekslijnen lopen in het Laboratorium voor Experimentele Intensive Care en Anesthesiologie (L.E.I.C.A.). Op deze manier kunnen observaties uit de kliniek getoetst worden in het laboratorium en vervolgens weer teruggebracht worden naar de kliniek waardoor nieuwe inzichten in vastgelopen behandelingen ontstaan. Amsterdam UMC zet zich hiermee in om de IC-zorg van de toekomst neer te zetten en mede vorm te geven.

De ondernemersgeest uit zich ook op het bestuurlijke vlak. Amsterdam kent een ruime historie van ziekenhuisfusies en daarmee is de fusie van VUmc en AMC niet vreemd voor de stad. Sinds 2018 is de bestuurlijke fusie van Amsterdam UMC een feit en per 1 januari 2024 de juridische fusie. De IC Volwassenen van het Amsterdam UMC is één afdeling sinds 1 april 2023 en per 1 februari 2024 zijn de opleidingen voor intensivisten ook gefuseerd.

Last but not least is het een fantastisch en inspirerend team om in te werken waaraan iedereen binnen de afdeling IC Volwassenen bijdraagt. Ik kan dan ook zeggen dat ik trots en vereerd ben binnen de afdeling IC Volwassenen van het Amsterdam UMC te mogen werken.